موتورهاي Dc بدون جاروبک(BLDC)

در اين بخش در مورد ويژگي‌ها، انواع و اساس عملکرد موتورهاي DC بدون جاروبک مغناطيس دائم (PM BLDC) بحث مي‌گردد.

1- تعريف موتور BLDC

موتور BLDC در مراجع مختلف داراي تعاريف متفاوتي مي‌باشد. استاندارد انجمن ملي سازندگان تجهيزات الکتريکي (NEMA)ف موتور BLDC را اين‌گونه تعريف مي‌نمايد:

يک موتور بدون جاروبک، ماشين دوار خود سنکروني است که داراي روتور مغناطيس دائم بوده و از موقعيت‌هاي مشخصي از شافت دوار روتور، جهت کموتاسيون الکترونيکي استفاده مي‌شود. اين موتور مي‌تواند همراه با درايوهاي الکترونيکي مربوطه به‌صورت مجتمع باشد يا اين‌که موتور از درايو مربوطه جدا باشد.

KUSKO نيز تعريف زير را بيان مي‌کند[12]: 

يک موتور که داراي سيم‌پيچي استاتور بوده و يک موتورم مغناطيس دائم برجسته از جنس آهن نرم دارد. سيم‌پيچ‌هاي استاتور از يک منبع تغذيه اوليه DC و به توسط يک ماتريس از سوئيچ‌هاي حالت جامد تغذيه گشته و عمل کنترل با استفاده اط سنسورهاي وضعيت و با منطقي مشخص انجام مي‌شود.در غياب يک ريگلاتور، سرعت موتور متناسب با ولتاژ DC اوليه مي‌باشد.

موتور BLDC اساساً داراي ساختاري مشابه يک مغناطيس دوار همراه با يک مجموعه از هادي‌هاي حامل جريان مي‌باشد. از اين‌نظر، مشابه با يک موتور کموتاتور DC معکوس شده نيز مي‌باشد که مغناهطيس مي‌چرخد اما هادي‌هاي جريان، ايستان باقي مي‌مانند. در هر دو حالت، براي ثابت‌ماندن جهت گشتاور در يک جهت، جريان در هادي‌ها مي‌بايست در هر زمان که يک قطب مغناطيسي از روبروي آن عبور مي‌کند، پلاريته‌اش نيز معکوس شود. در يک موتور کموتاتور DC، معکوس شدن پلاريته با کموتاتور و جاروبک‌ها انجام مي‌شود. چون کموتاتور نسبت به روتور ثابت مي‌باشد، لحظات سوئيچ زني به‌طور اتوماتيکن با تغيير پلاريته ميدان مغناطيسي هادي‌ها سنکرون مي‌گردد. در يک موتور BLDCف معکوس شدن پلاريته با کليد‌زني ادوات الکترونيک قدرت انجام مي‌گردد. پروسه‌ کموتاسيون در هر دو نوع ماشين، شبيه به هم بوده و سنکرون با وضعيت روتور مي‌باشد و لذا معادلات ديناميکي مربوطه و مشخصه‌هاي سرعت-گشتاور آن‌ها يکسان مي‌باشند.